Bij het kiezen van de beste TV of projector beseffen we meestal niet dat de belangrijkste conclusie aan de vooravond van de aankoop door een wonder kan worden getrokken door het meten van een paar belangrijke parameters. Een daarvan is de gammacurve, die de kleurmogelijkheden van het gekozen model objectief weergeeft. Voordat we laten zien hoe gamma het beeld in een projector of TV beïnvloedt, moeten we wat dieper op de theorie ingaan. De kern van het probleem is dat het menselijk oog anders ziet dan de camera of enig ander apparaat.
Beschouw een normaal kleurverloop, dat loopt van zwart naar wit en 256 grijstinten bevat van 0% tot 100%, dus 0 tot 255.
Deze strip toont hoe een digitale camera de overgang van de donkere kant naar de lichte kant ziet – de overgang is zeer vloeiend en lineair. Maar het menselijk oog ziet dezelfde strook heel anders… De natuur heeft het zo geregeld dat we altijd naar de donkere kant “maaien”, en de lichte tonen als het ware verdampen, we nemen ze bijna niet waar.
Het eenvoudigste voorbeeld – open een willekeurige zwart-witfoto: de meeste tonen grijswaardenniveaus op significante objecten bevinden zich in de linkerhelft van het kleurverloop, in de donkerdere helft.
Er is nog een ander probleem: lineaire codering kan niet voldoende gradaties van donkere tonen weergeven. Dat betekent dat de grijstinten en halftonen verdwijnen bij lineaire codering: Duisternis is even hard voor onze ogen als een zuidelijke nacht.
Als we het coderen in 5 bits 32 gradaties , zien we het volgende “verloop”.
Zoals we kunnen zien, wordt de gradiëntstreep veel minder vaak “gesneden” in het donkere deel dan aan de rechterrand. Hoe lichter het beeld, hoe meer tinten. Maar het punt is dat we het lichtere deel van het kleurverloop nauwelijks waarnemen en dat daarom de meeste kleurschakeringen gewoon “oplossen” in onze waarneming.
Conclusie: lineaire codering van het signaal verstoort de perceptie van het beeld doordat het zijn natuurlijke kleurschakeringen verliest.
Dat is waar de slimme wiskundigen een manier bedachten om je eigen zicht te misleiden – met een gammacurve. Deze getrapte functie verbetert details in donkere tinten ten koste van detailverlies in lichte tinten, waar voor ons “alle katten toch grijs zijn”. En het doet het heel mooi – zonder de hoeveelheid informatie die wordt doorgegeven te vergroten.
Zo worden veel tonen die “verlicht” zijn en uitvallen met lineaire signaalcodering teruggestuurd naar de gezichtszone. De gammacurve geeft aan hoe nauwkeurig de grijswaarden worden weergegeven in termen van lichtheid.
De gammacurve met een factor 2 wordt meestal genomen als beeldreferentie voor moderne digitale apparaten.2. Het verloop ziet er in dit geval als volgt uit
Merk op hoe gelijkmatig het verloop is uitgesloten en hoeveel tonen er zijn verschenen in de lichtzone die voor ons zicht beschikbaar is? Dankzij de gamma correctie. Wiskunde is een prachtige wetenschap!
Om gammacorrectie met eigen ogen te zien werken, zijn hier enkele kleurenfoto’s met verschillend gamma: 1.0 dat wil zeggen zonder gamma, lineair gecodeerd , 1.8, 2.2 i 3.0.
Een groot verschil, nietwaar??
Sommige van deze frames lijken trouwens contrastrijker dan andere, maar dat is niet waar. De zwarte en witte punten in deze beelden zijn identiek, en dat geldt ook voor het contrast. Gamma is daarom veel belangrijker voor het “contrast” van een beeld in de zin van de leek.
Hoe kan de gammacurve mij helpen bij het kiezen van een projector of televisie? Zou u kunnen uitleggen hoe de gammacurve de beeldkwaliteit beïnvloedt en welke impact dit heeft op mijn kijkervaring? Ben benieuwd naar uw deskundige mening.
Hoe kan de gammacurve me helpen bij het maken van een keuze voor een projector of televisie? Is het zo dat een specifieke gammacurve betere beeldkwaliteit biedt of de kleurweergave verbetert? Zou een hogere gammawaarde bijvoorbeeld beter zijn voor heldere beelden, terwijl een lagere waarde beter is voor donkere scènes? Ik zou graag meer willen weten over hoe ik de gammacurve kan gebruiken om de juiste apparatuur te kiezen.