Braziliaans droomhuis

Als u zich in een gemiddeld Braziliaans huis bevindt, een flat, een particuliere haciënda, een boerderij – aan de oceaan of binnen de stadsgrenzen, in een kustplaats of zelfs in de wildernis van het Amazonegebied – zult u toch een overeenkomst opmerken, een gemeenschappelijke lijn in het interieurontwerp en een sfeer.

Foto: Quasebart.

Braziliaans vrijgezellendiner

Als u uw Braziliaanse vriend bezoekt, verwacht dan niet dat hij een hele tafel met diverse gerechten voor u klaarmaakt, zoals ze in Nederland doen. Op zijn best, als je als gezin samenkomt, kan het een van de favoriete maaltijden van de familie zijn, de maaltijd die de gastvrouw het beste kookt en die ze je graag serveert. Op zijn eenvoudigst, koffie.

♪ Brazilianen drinken graag koffie waar en wanneer dan ook ♪. Als u hier bent voor een gesprek, of om een speciale gelegenheid te delen, zal het verfrissende drankje zeker in de smaak vallen. En in dat soort dialoog bij een kop koffie kun je een hele dag doorbrengen…

Koffie wordt, net als sap, meestal “met de hand” bereid: men zet gewoon een pot koffie op het fornuis, en wanneer het water begint te koken voegt men er een lepel of twee gemalen koffie aan toe. In de dorpen geven ze de voorkeur aan een standaard koffiepot en een geiser en als je op bezoek komt laat de gastvrouw het niet uit haar handen vallen maar schenkt je steeds een bittere drank in.

Als je naar de flat van een vriend gaat met wie je iets gemeen hebt – zakelijk of persoonlijke genegenheid – zal hij je aanbieden wat hij in de koelkast heeft. Hij neemt gewoon de afzonderlijke ingrediënten, mengt ze samen, bakt ze – en ze kunnen best lekker worden. Nou, het zou bijvoorbeeld deze set kunnen zijn: groene erwten, maïs losse granen en standaardworstjes. Doe het in een koekenpan en bak het in zonnebloem- of olijfolie met wat zout en peper. Of gekruid – het hangt allemaal af van persoonlijke smaak. Het is een Hawaiiaans-Braziliaans mengsel!

De gezinsmaaltijd is net een soap!

In huizen met dienstpersoneel – butlers, huishoudsters, dienstmeisjes, koks, zwembadschoonmakers, chauffeurs – worden tradities in ere gehouden

voor familie maaltijden. Ontbijt en diner worden vaak gezamenlijk gebruikt, met de familie rond een ovale of rechthoekige tafel. Ze proberen op tijd te zijn om de zaken van de dag te bespreken, want het is moeilijk om overdag een familielid te vinden: ze eten meestal op kantoor, of, als ze een zakelijke bijeenkomst hebben, in een restaurant of café.

De cultus van het gezin, ontstaan in de kindertijd, wordt het hele leven in stand gehouden. Aan het hoofd van de tafel is de oudste de grootvader of de vader. Als zij afwezig zijn, heeft hun zoon het recht hun plaats in te nemen, vooral als de familie een bedrijf heeft. In een dergelijk huis is de eettafel niet zomaar een meubelstuk, maar een object van onderhandelingen, zowel familiaal als zakelijk.

De vrouw in een plattelandshuis is de beschermster van het huis. En in de keuken is ze de koningin en godin. Mannen mogen daar niet naar binnen. Ze mogen alleen in de eetzaal komen als alles klaar is en de tafel is gedekt. Samen eten met de hele familie is iets heiligs. In een dorpshuis is de keuken meestal gecombineerd met de eetkamer. Je zult hier geen mooie hi-tech armaturen vinden. Het is eenvoudig: een oude koelkast, een normaal vierpits kooktoestel. Het belangrijkste in een flat is een magnetron. Net als wij, koken grootstedelingen snel. En in herenhuizen zijn de keukens overladen met apparatuur – de laatste mode. De koelkast is een keukengodheid op zich. Over het algemeen in de vorm van een enorme kast, goed zichtbaar opgesteld, met vele functies, waarvan de meest eervolle de bereiding van koud bruisend water is.

In Brazilië koken ze graag vis; in elk dorp aan zee eten ze het bijna elke dag. Bijna elk visgerecht wordt in de oven gebakken.

Banken en kussens maken deel uit van de ziel van het huis

Als Brazilianen zich willen ontspannen van de drukte van de dag, gaan ze … – nee, niet naar de slaapkamer, maar naar de woonkamer, speciaal ingericht voor lange gesprekken. Vreemd genoeg staan de banken en fauteuils, die we in de soaps zagen, er nog steeds. Ze staan ook midden in de woonkamer of op het terras. In veel huizen, zowel in steden als dorpen, zijn dergelijke details in het interieur aanwezig, zodat gasten of familieleden op elk moment tegenover elkaar kunnen zitten en gewoon kunnen praten.

In de stad zijn gestoffeerde banken voornamelijk in het wit gestoffeerd, met stof en een oppervlak bezaaid met kleine kussentjes. Op het platteland, vooral in de lodges aan de kust, worden rieten banken, stoelen, sofa’s en fauteuils geweven. De bank kan een geweven plaid hebben of, bij kussens, kussenslopen die door de vrouw des huizes met de hand zijn geborduurd. Bij het bouwen van een huis proberen Brazilianen minder muren te bouwen, vooral als de ruimte breed is, bijvoorbeeld, vaak wordt de woonkamer gecombineerd met de keuken, de eetkamer en de gang.

Ondanks het voordeel van wit in stoffering, geven Brazilianen de voorkeur aan heldere, verzadigde kleuren: groen, geel, sla. Een fel oranje bank is aan de orde van de dag! En het bed is altijd wit.

Dromen en dromen worden bewaard… in een ladekast

Niet de laatste plaats op de lijst van belangrijke huishoudelijke artikelen is een hangmat. Je vindt zo’n apparaat in elk huis. Vaak worden ze met de hand geweven of genaaid. Er is een soort “hangend bed” in bijna elke kamer, inclusief het terras. Een hangmat is bijna altijd ongemonteerd of zorgvuldig opgeborgen in een ladekast. Opknoping haken zijn een must op de slaapkamer muren. De Braziliaanse hangmat is te vergelijken met een Spaanse siësta of een Russisch bad. Op zo’n bed kunnen Brazilianen zich urenlang ontspannen: problemen vergeten, dromen en eenzaamheid, terugdenken aan mooie momenten van het leven, gewoon alleen zijn met hun gedachten. De slaapkamer van elk gezinslid is in feite een aparte woning, waar iedereen zijn eigen baas is en de ruimte kan inrichten zoals het hem uitkomt.

Schoonmaken zonder stofzuiger, een nacht zonder airco en omgekeerd

Het hangt allemaal af van waar de familie woont. Mensen in dorpen en gemeenschappen aan de oceaan, lopen het liefst op blote voeten in hun huizen. Naar buiten gaan in de tuin of op straat – hetzelfde, want in de tuin ligt meestal zand in plaats van tegels. In een bescheiden landhuis zul je geen tapijt of een paleistapijt vinden, en vanwege het tropische klimaat geven de dorpelingen de voorkeur aan geweven kleurrijke tapijten en kleine linnen kleedjes: die zijn niet moeilijk schoon te maken en kunnen gemakkelijk en snel mee naar buiten worden genomen en met zand worden afgeschud. De slaapkamerramen staan ’s nachts open, de airconditioning maakt plaats voor een frisse zeebries. Niet iedereen kan zich zo’n apparaat veroorloven; in dorpen aan zee is het een zeldzaamheid, terwijl er in de stad meerdere in huis staan.

Waarom de daken blinken?

De daken zijn soms geschilderd in een rustieke stijl, gelaagd met riet en rietbladeren. Maar in Brazilië zie je steeds vaker huizen met glimmende daken. Het is moeilijk te zien wat het zou kunnen zijn. Het blijkt een zonnecollector te zijn. Deskundigen zeggen dat Brazilië zijn verbruik van biobrandstoffen wil verhogen. Brazilianen proberen zonneboilers te kopen. Het is niet goedkoop, maar het bespaart veel geld op de energierekening. Dergelijke boilers worden gewoonlijk op het dak van flatgebouwen en particuliere woningen geplaatst. Ze zetten zonne-energie om in warmte en verplaatsen deze door de waterleidingen. Het verwarmde water uit de warmtewisselaar komt in de radiatoren van het verwarmingssysteem, en het water uit de tank wordt gebruikt voor warm water. Je ziet dit zelden in dorpen, maar bijna elk dorp heeft zijn eigen watervoorziening, dus als je denkt aan het bouwen van een hut tussen de palmbomen, zal het toch voorzieningen hebben.

Welkom in de badkamer

In welgestelde huizen heeft elk gezinslid zijn of haar eigen aparte badkamer in de slaapkamer – vaak gedeeld. Wat is de badkamer in een huis als dit?

in het algemeen? Het is een grote ruimte waar alles apart is geplaatst: een douchecabine – vaak van helder glas of glasvezel, een rond of ander verfijnd bad, een witte WC en een bidet.

Een grote spiegel boven de wastafel is een must. De wastafel is vaak ingebouwd in een breed aanrecht met een nachtkastje en veel laden, gevuld met een arsenaal aan allerlei persoonlijke verzorgingsproducten. Terwijl in de slaapkamer op de kaptafel een vrij bescheiden dames “kit” staat: kammen, parfum, juwelendoosjes, foto’s van dierbaren, en flesjes gekleurd zand als decoratief element. Zo’n glazen schaal kan ook een nachtkastje versieren. Zandflessen zijn een hobby van de Brazilianen.

Op het platteland volstaat meestal een enkele douchecabine, in een aparte ruimte of direct in de woonkamer, bijvoorbeeld in een hoek van de slaapkamer. Glazen deuren worden meestal vervangen door een gordijn van synthetisch materiaal – oliedoek of teflon, bevestigd aan een draadframe.

Brazilianen waarderen ook de keuze van het tegelwerk, vaak met een ingewikkeld tweekleurig of meerkleurig ontwerp, een willekeurig of proportioneel aangebracht kranspatroon. Deze stijl is gebruikelijk in zowel badkamers als keukens.

Brazilianen zijn erg traditioneel. En als een familie eenmaal voor een bepaalde stijl heeft gekozen, zal zij daar altijd aan vasthouden en niet instemmen met verandering.

Van Isaura tot Tropicana

De gewoonte om naar soap opera’s te kijken blijft waarschijnlijk meer hangen bij de volwassen generatie. De legendarische televisiemaatschappij Globo is een van ’s werelds grootste producenten van soaps. Braziliaanse romans zijn al lang een vast onderdeel van het stadsleven, en ’s avonds haasten ze zich naar huis om de laatste aflevering van een sensationele tv-roman niet te missen.

Ja, Brazilianen houden van soapseries en populair-wetenschappelijke programma’s, maar er is geen tv-cultus in de huiskamer als zodanig. De televisie staat op de achtergrond, meestal bij het raam of de voordeur van de slaapkamer, als bijzaak. Maar in de kamers waar de jongere generatie woont, is er een muur over de volle breedte.

Plasmaschermen in Brazilië verschenen overigens eerder dan hier. Jongeren willen aanwezig zijn – muziekvideo’s, concerten zijn wat hen opwindt als ze de tv aanzetten. In sommige dorpen is er helemaal geen TV, de plattelandsvrouwen brengen hun vrije tijd door met handwerken: macramé breien, stoffen weven op spinnewielen, manden vlechten, kralen maken van schelpen die ze zelf verzamelen, en soms de artikelen meenemen naar het strand om ze te verkopen. Vissersfamilies leven aan de kust, en het vangen van vis is een van hun hoofdinkomsten.

Vrouwen helpen hun mannen met het weven van de netten. In het algemeen leven de dorpelingen bij hun familie en huiselijke, persoonlijke problemen en kwesties, zonder zich te verdiepen in het leven van seriepersonages. Sommigen doen soaps zelfs af als ongezond. En in hun vrije tijd gaan de jongeren in de buitenwijken van El Salvador gewoon uit zingen en dansen, organiseren ze straatcapoeirawedstrijden, spelen ze de tam-tam, de pendeira. Capoeira is een krijgskunst die voor het eerst werd vermeld in het begin van de 18e eeuw.

“Jonge mensen zijn gegaan!”

De mensen in Brazilië staan bekend als gastvrij, gastvrij en behulpzaam voor toeristen en bezoekers. Eindeloze stranden

van de oostkust zijn bevorderlijk voor ontmoetingen en lange gesprekken.

Zoals een van mijn kennissen me vertelde, brengen studenten in Salvador, Bahia graag al hun tijd door op het strand, met volleybal of met het lezen van een boek. En de lokale bodybuilders hebben een sportschool aan de oceaan…

Op een broeierige dag trekken de jongeren zich liever terug op de brede terrassen bij hun huis, loungend bij het zwembad en nippend aan een constante stroom vers geperst sap. Ze maken het zelf in handbediende plastic sapcentrifuges, maar de elektrische vallen op de een of andere manier af. Citruspersen komen vaker voor in stedelijke flats en op het platteland.

Stedelijke jongeren brengen hun avonden of hete middagen door in muziekbars of cafés met amigos en namoradas uit het Portugees , naast het zwembad en het strand. amigos, namoradas – vrienden, vriendinnen .

Als de werkdag kort is of een vrije dag, brengen de welgestelde jongeren uren door met het surfen op de golven op jetski’s of het rijden in hun jeeps over kilometerslange zandduinen.

Pas op voor de favelas!

Brazilianen leiden je graag rond, maar er zijn plaatsen die ze niet willen dat je ziet. De meeste steden en dorpen in Brazilië zijn omringd door favela’s van Portugees favela – sloppenwijk zonder infrastructuur. Sloppenwijken worden nauwelijks genoemd in films. Ze liggen meestal aan de rand van steden, op onbevolkte berghellingen.

De bewoners van de favelas bouwen hun huizen zelf van wat er maar voorhanden is, in het beste geval van bakstenen, in het slechtste geval van karton en stof. En vaak zijn deze structuren zo dichtbevolkt dat ze lijken op op elkaar gestapelde luciferdoosjes…

Het misdaadcijfer is hoog, zelfs overdag. Als je de grens oversteekt, kun je geraakt worden door alledaagse voorwerpen, omdat je een vreemdeling bent.

Een van de toeristen die het gebied bezocht beschreef zijn bezoek als volgt: toen hij daar aankwam was al het lawaai om hem heen stil.

De vrouwen haastten zich terug naar hun huizen, hun kinderen mee slepend, en de mannen wendden zich onmiddellijk met toegeknepen ogen tot de vreemdeling. Een toerist die zich in een favela heeft gewaagd wordt afgeraden zijn ervaring te herhalen. Hij is wonderbaarlijk ongedeerd, en legt het lokale “landschap” vast.

Een kennis van mij reisde in de staat Bahia. Op een plein in El Salvador, de hoofdstad van de staat, liet hij zijn telefoon achter bij de fontein. In de ochtend keerde ik terug naar dezelfde plaats en het mobieltje lag er nog steeds. Dat is ook zo, maar pas op als je je in arme stadswijken waagt.

Mensen die zich geen huis of flat kunnen veroorloven gaan meestal in de buitenwijken wonen. Zogenaamde “woningen” worden gebouwd zonder grondprojecten of kadaster. De bewoners van de favelas betalen niet voor nutsvoorzieningen en leven volgens hun eigen regels. Veel reisgidsen over Brazilië raden aan dergelijke gebieden te vermijden.

De Brazilianen hebben sterk ontwikkelde oog- en tastcontacten: als ze de gesprekspartner aankijken en gepassioneerd iets vertellen, zal de spreker zeker zijn hand aanraken of zelfs op de schouder kloppen en zeggen: “Stel je voor wat een verhaal!! De tropenbewoners houden van actieve luisteraars: ze zijn erg emotioneel en vertellen verhalen altijd in kleuren, ze gebaren veel en stampen elk woord eruit.

In 1500 begon de kolonisatie van Brazilië… De Portugezen brachten slaven mee uit Afrika, die op hun beurt hun cultuur, religie en tradities naar het land brachten. Er zijn twee versies van het ontstaan van de dans met elementen van acrobatiek en worstelen.

Volgens één hypothese werd capoeira gevormd en ontwikkeld in “quilombos” – “vrije nederzettingen” – waar slaven naartoe vluchtten. Volgens een ander verhaal werd het worstelen in gevangenschap beoefend, op de tonen van traditionele instrumenten, een vermomming die de opzichters niet konden herkennen dat de slaven trainden en wedijverden in kracht.

Vandaag is capoeira uitgegroeid tot meer dan alleen een dans. Er zijn festivals en capoeira scholen over bijna de hele wereld. Om een idee te krijgen van wat capoeira is, raden we aan de speelfilm “Only the Strongest” met Mac Dacascos in de hoofdrol 1993, USA, regie: Sheldon Letitsch te bekijken.